Cách đo kiểm tra linh kiện dán SMD
Trong bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách đo kiểm tra linh kiện dán SMD sử dụng đồng hồ vạn năng.
Kiểm tra linh kiện dán rời
Các loại linh kiện xuyên lỗ khá dễ đo nhưng với linh kiện dán SMD thì khó kiểm tra bởi vì vùng tiếp xúc của chúng khá nhỏ so với chân chì của linh kiện thường. Nhưng bạn cũng có thể biến đồng hồ vạn năng để tương thích với linh kiện dán. Bạn cũng có thể sử dụng đồng hồ đo linh kiện dán chuyên dụng qua link bên dưới:
https://dientutuonglai.com/dong-ho-do-linh-kien-dan-vc6013b.html
Bạn cần có nhíp gắp linh kiện để dễ thao tác.
Bạn có thể cắt 1 miếng pcb đồng có kích thước 5x1cm và chia thành 2 dải tương ứng 2 cực âm dương ra. Sau đó cố định nó trên đồng hồ vạn năng. Nối đầu dương và đầu âm của miếng pcb với cực dương và âm của đồng hồ vạn năng. Như vậy là bạn có thể bắt đầu để kiểm tra.
Đối với kiểm tra led dán bạn xoay nút đồng hồ về chế độ diode.
Sau đó bạn đặt led dán lên giữa 2 cực thấy đèn sáng là đo được.
Đối với kiểm tra diode vẫn giữ ở chế độ diode trên đồng hồ để kiểm tra. Đặt diode giữa 2 cực.
Để kiểm tra điện trở dán thì xoay nút đồng hồ về chế độ điện trở và cũng đặt điện trở giữa 2 cực.
Để đo tụ dán thì với đồng hồ không có lựa chọn cho tụ có thể sạc tụ trước bằng cách xoay nút đồng hồ về chế độ diode, sau đó đo điện áp của tụ dán.
Để đo transistor thì xoay nút đồng hồ về chế độ transistor đặt transistor sao cho 2 cực chạm còn cực còn lại không kết nối, đo điện trở 2 cực. Sau đó đo tiếp 2 cực tiếp theo.
Bạn có thể xem video bên dưới để dễ hình dung
Kiểm tra linh kiện dán trong mạch
Trước hết bạn cần một dụng cụ rất hữu ích là kính lúp có đèn chiếu sáng vì một số linh kiện dán có kích thước rất nhỏ cần phải phóng đại hình ảnh lên để dễ dàng thao tác.
Tiếp theo đầu cáp đo của đồng hồ vạn năng bạn sử dụng phải có độ mỏng và nhọn để dễ tiếp xúc với linh kiện.
Cần đảm bảo bạn có bảng dữ liệu datasheet cho các linh kiện dán và sơ đồ mạch điện và bạn phải hiểu cách thức hoạt động của mạch trước khi bắt đầu.
Đầu tiên với bảng mạch pcb không có nguồn, hãy thử đo điện trở. Điện trở khá dễ đo vì miếng hàn thường dễ tiếp cận nhưng bạn sẽ thấy rằng vì chúng là một phần của mạch nên các giá trị mà bạn đo có thể thấp hơn mức bạn mong đợi. Khi đo điện trở, hãy thử đảo ngược que đo của đồng hồ vạn năng để dòng điện từ đồng hồ đi qua điện trở theo hướng ngược lại. Như vậy bạn sẽ có hai giá trị điện trở đo được mà giá trị nào càng cao thì càng chính xác.
Để đo tụ điện sẽ hơi khó khăn hơn khi sử dụng đồng hồ vạn năng vì nó phụ thuộc vào chức năng của chúng. Ví dụ, các tụ tách rời giá trị nhỏ thường sẽ mắc song song với các tụ điện phân lớn. Nếu đồng hồ vạn năng của bạn có một phạm vi điện dung, giá trị bạn thu được sau khi đo là của tụ điện phân lớn. Tuy nhiên, tụ điện thường rất chắc chắn và chỉ thỉnh thoảng mới có trường hợp tụ bị lỗi.
Nếu bo mạch được cấp nguồn, bạn sẽ có thể đo điện áp phát cực gốc của các bóng bán dẫn tiếp giáp lưỡng cực (khoảng 0,7V khi bật). Ví dụ: nếu bóng bán dẫn là một thiết bị NPN hoạt động như một công tắc phát chung, điện áp collector sẽ ở mức điện áp thấp khi bóng bán dẫn được bật. Đây là lý do tại sao bạn cần phải hiểu cách thức hoạt động của mạch trước khi bắt đầu. Tương tự như vậy nếu bạn có một thiết bị FET bạn cần đọc bảng dữ liệu cho thiết bị và tìm đầu ra cho đầu vào đo.
Nếu bảng mạch làm những công việc phức tạp hoặc nhanh chóng như xử lý hoặc RF, bạn cần phải sử dụng máy hiện sóng osilloscope để xem những gì đang xảy ra.
Kỹ thuật chẩn đoán lỗi tốt nhất là theo dõi ngược từ đầu ra bị lỗi để tìm nguyên nhân lỗi.
Cho dù đó là linh kiện dán SMD hay linh kiện bình thường, rất khó để kiểm tra một linh kiện khi nó được gắn vào mạch PCB, bởi vì nó phụ thuộc vào những thứ khác được kết nối trong mạch. Cũng có các hệ thống thử nghiệm trên mạch rất đắt tiền, nhưng chúng phụ thuộc vào nhiều đầu dò đa năng và dựa trên việc đo PCB đã biết trước đó. Bạn cũng cần phải biết được linh kiện đo là loại gì. Nếu chỉ nhìn vào bên ngoài của linh kiện dán SMD, bạn thường không có thể biết được sự khác biệt giữa tụ điện, điện trở hoặc cầu chì. Và bạn thường không thể biết giá trị của nó.
Kiểm tra linh kiện dán rời
Các loại linh kiện xuyên lỗ khá dễ đo nhưng với linh kiện dán SMD thì khó kiểm tra bởi vì vùng tiếp xúc của chúng khá nhỏ so với chân chì của linh kiện thường. Nhưng bạn cũng có thể biến đồng hồ vạn năng để tương thích với linh kiện dán. Bạn cũng có thể sử dụng đồng hồ đo linh kiện dán chuyên dụng qua link bên dưới:
https://dientutuonglai.com/dong-ho-do-linh-kien-dan-vc6013b.html
Bạn cần có nhíp gắp linh kiện để dễ thao tác.
Bạn có thể cắt 1 miếng pcb đồng có kích thước 5x1cm và chia thành 2 dải tương ứng 2 cực âm dương ra. Sau đó cố định nó trên đồng hồ vạn năng. Nối đầu dương và đầu âm của miếng pcb với cực dương và âm của đồng hồ vạn năng. Như vậy là bạn có thể bắt đầu để kiểm tra.
Đối với kiểm tra led dán bạn xoay nút đồng hồ về chế độ diode.
Sau đó bạn đặt led dán lên giữa 2 cực thấy đèn sáng là đo được.
Đối với kiểm tra diode vẫn giữ ở chế độ diode trên đồng hồ để kiểm tra. Đặt diode giữa 2 cực.
Để kiểm tra điện trở dán thì xoay nút đồng hồ về chế độ điện trở và cũng đặt điện trở giữa 2 cực.
Để đo tụ dán thì với đồng hồ không có lựa chọn cho tụ có thể sạc tụ trước bằng cách xoay nút đồng hồ về chế độ diode, sau đó đo điện áp của tụ dán.
Để đo transistor thì xoay nút đồng hồ về chế độ transistor đặt transistor sao cho 2 cực chạm còn cực còn lại không kết nối, đo điện trở 2 cực. Sau đó đo tiếp 2 cực tiếp theo.
Bạn có thể xem video bên dưới để dễ hình dung
Kiểm tra linh kiện dán trong mạch
Trước hết bạn cần một dụng cụ rất hữu ích là kính lúp có đèn chiếu sáng vì một số linh kiện dán có kích thước rất nhỏ cần phải phóng đại hình ảnh lên để dễ dàng thao tác.
Tiếp theo đầu cáp đo của đồng hồ vạn năng bạn sử dụng phải có độ mỏng và nhọn để dễ tiếp xúc với linh kiện.
Cần đảm bảo bạn có bảng dữ liệu datasheet cho các linh kiện dán và sơ đồ mạch điện và bạn phải hiểu cách thức hoạt động của mạch trước khi bắt đầu.
Đầu tiên với bảng mạch pcb không có nguồn, hãy thử đo điện trở. Điện trở khá dễ đo vì miếng hàn thường dễ tiếp cận nhưng bạn sẽ thấy rằng vì chúng là một phần của mạch nên các giá trị mà bạn đo có thể thấp hơn mức bạn mong đợi. Khi đo điện trở, hãy thử đảo ngược que đo của đồng hồ vạn năng để dòng điện từ đồng hồ đi qua điện trở theo hướng ngược lại. Như vậy bạn sẽ có hai giá trị điện trở đo được mà giá trị nào càng cao thì càng chính xác.
Để đo tụ điện sẽ hơi khó khăn hơn khi sử dụng đồng hồ vạn năng vì nó phụ thuộc vào chức năng của chúng. Ví dụ, các tụ tách rời giá trị nhỏ thường sẽ mắc song song với các tụ điện phân lớn. Nếu đồng hồ vạn năng của bạn có một phạm vi điện dung, giá trị bạn thu được sau khi đo là của tụ điện phân lớn. Tuy nhiên, tụ điện thường rất chắc chắn và chỉ thỉnh thoảng mới có trường hợp tụ bị lỗi.
Nếu bo mạch được cấp nguồn, bạn sẽ có thể đo điện áp phát cực gốc của các bóng bán dẫn tiếp giáp lưỡng cực (khoảng 0,7V khi bật). Ví dụ: nếu bóng bán dẫn là một thiết bị NPN hoạt động như một công tắc phát chung, điện áp collector sẽ ở mức điện áp thấp khi bóng bán dẫn được bật. Đây là lý do tại sao bạn cần phải hiểu cách thức hoạt động của mạch trước khi bắt đầu. Tương tự như vậy nếu bạn có một thiết bị FET bạn cần đọc bảng dữ liệu cho thiết bị và tìm đầu ra cho đầu vào đo.
Nếu bảng mạch làm những công việc phức tạp hoặc nhanh chóng như xử lý hoặc RF, bạn cần phải sử dụng máy hiện sóng osilloscope để xem những gì đang xảy ra.
Kỹ thuật chẩn đoán lỗi tốt nhất là theo dõi ngược từ đầu ra bị lỗi để tìm nguyên nhân lỗi.
Cho dù đó là linh kiện dán SMD hay linh kiện bình thường, rất khó để kiểm tra một linh kiện khi nó được gắn vào mạch PCB, bởi vì nó phụ thuộc vào những thứ khác được kết nối trong mạch. Cũng có các hệ thống thử nghiệm trên mạch rất đắt tiền, nhưng chúng phụ thuộc vào nhiều đầu dò đa năng và dựa trên việc đo PCB đã biết trước đó. Bạn cũng cần phải biết được linh kiện đo là loại gì. Nếu chỉ nhìn vào bên ngoài của linh kiện dán SMD, bạn thường không có thể biết được sự khác biệt giữa tụ điện, điện trở hoặc cầu chì. Và bạn thường không thể biết giá trị của nó.

Leave a Comment