Cách dùng transistor làm công tắc
Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng transistor làm công tắc (switch)
Trong hình bên dưới là mạch đơn giản sử dụng transistor như một công tắc để bật và tắt đèn.
Khi công tắc vật lý đóng thì một dòng điện Ic đi qua đèn và transistor. Độ lớn của dòng Ic phụ thuộc vào dòng qua cực gốc của transistor Ib. Ib phải đủ lớn để transistor đi vào trạng thái bão hòa. Khi transistor bão hòa nó sẽ cho phép dòng điện đi qua tự do hay nói cách khác lúc này nó sẽ hoạt động giống như một công tắc đóng. Dòng điện đi qua cực gốc Ib được điều khiển bởi điện trở R. Chúng ta sẽ tìm cách tính R để transitor bước vào trạng thái bão hòa.
Trước tiên chúng ta sẽ tính dòng Ib.
Ib = Ic/hfe (min)
Dòng Ic chính là dòng đi qua bóng đèn chia cho min gain của transistor. Bạn có thể tìm giá trị min đó trong datasheet của transistor.
Giá trị của điện trở gốc R bằng điện áp tải chia cho dòng điện qua cực gốc.
Rb= V/Ib
Điện áp tải bằng điện áp nguồn trừ cho 0.7 bị mất trong transistor
V = Vpin - 0.7
Ví dụ sử dụng một bóng đèn 12v và một dòng điện 915mA (gần bằng 1A).
Đầu tiên chúng ta sẽ tính điện trở gốc trước.
Ib=0.95/20 = 0.0475
Giá trị min gain lúc này là 20 (theo datasheet)
V=12-0.7=11.3
Rb=11.3/0.0475=238 ohm
Sử dụng điện trở bán trên thị trường có giá trị gần nhất là 220 ohm
Sau đó bắt đầu mắc.
Trước khi mắc bạn phải biết các chân b, e, c của transistor. Nếu chưa biết xem cách xác định chân transistor.
Nguồn sẽ nối với đèn và đèn nối với cực góp (c) của transistor, cực phát (e) nối đất hoặc âm.
Cực dương của nguồn cũng nối với công tắc, từ công tắc nối với điện trở 220 ohm và điện trở nối với cực gốc (b) của transistor.
Khi nối với nguồn 12v và đóng công tắc thì đèn sẽ sáng.
Cách dùng transistor làm công tắc ở trên sử dụng một nguồn cho cả tải và kích hoạt transistor. Tuy nhiên người ta sẽ thường sử dụng 2 nguồn, một nguồn cao để cấp cho tải và một nguồn thấp để kích hoạt transistor.
Trong hình bên dưới là mạch đơn giản sử dụng transistor như một công tắc để bật và tắt đèn.
Khi công tắc vật lý đóng thì một dòng điện Ic đi qua đèn và transistor. Độ lớn của dòng Ic phụ thuộc vào dòng qua cực gốc của transistor Ib. Ib phải đủ lớn để transistor đi vào trạng thái bão hòa. Khi transistor bão hòa nó sẽ cho phép dòng điện đi qua tự do hay nói cách khác lúc này nó sẽ hoạt động giống như một công tắc đóng. Dòng điện đi qua cực gốc Ib được điều khiển bởi điện trở R. Chúng ta sẽ tìm cách tính R để transitor bước vào trạng thái bão hòa.
Trước tiên chúng ta sẽ tính dòng Ib.
Ib = Ic/hfe (min)
Dòng Ic chính là dòng đi qua bóng đèn chia cho min gain của transistor. Bạn có thể tìm giá trị min đó trong datasheet của transistor.
Giá trị của điện trở gốc R bằng điện áp tải chia cho dòng điện qua cực gốc.
Rb= V/Ib
Điện áp tải bằng điện áp nguồn trừ cho 0.7 bị mất trong transistor
V = Vpin - 0.7
Ví dụ sử dụng một bóng đèn 12v và một dòng điện 915mA (gần bằng 1A).
Đầu tiên chúng ta sẽ tính điện trở gốc trước.
Ib=0.95/20 = 0.0475
Giá trị min gain lúc này là 20 (theo datasheet)
V=12-0.7=11.3
Rb=11.3/0.0475=238 ohm
Sử dụng điện trở bán trên thị trường có giá trị gần nhất là 220 ohm
Sau đó bắt đầu mắc.
Trước khi mắc bạn phải biết các chân b, e, c của transistor. Nếu chưa biết xem cách xác định chân transistor.
Nguồn sẽ nối với đèn và đèn nối với cực góp (c) của transistor, cực phát (e) nối đất hoặc âm.
Cực dương của nguồn cũng nối với công tắc, từ công tắc nối với điện trở 220 ohm và điện trở nối với cực gốc (b) của transistor.
Khi nối với nguồn 12v và đóng công tắc thì đèn sẽ sáng.
Cách dùng transistor làm công tắc ở trên sử dụng một nguồn cho cả tải và kích hoạt transistor. Tuy nhiên người ta sẽ thường sử dụng 2 nguồn, một nguồn cao để cấp cho tải và một nguồn thấp để kích hoạt transistor.
Leave a Comment